De eerste doelsoort: het Oranjetipje.

Foto links: Oranjetipje mannetje op Pinksterbloem, 1 mei 2014, Daknam (Tom Vermeulen).
Foto rechts: Oranjetipje wijfje op Knolsteenbreek, 23 april 2014, Lebbeke (Ruben Meert).

Zoals ieder jaar is onze eerste doelsoort het Oranjetipje. Vorig jaar barstte de eerste grote golf reeds los tijdens de laatste week van maart. Dit jaar wordt het al zeker 2 tot 3 weken later, maar de kans dat het deze week nog prijs is, is niet onbestaande. Het zal warmer worden de komende weken en dus wordt het uitkijken naar deze prachtige voorjaarsvlinder. Wie meer wil weten over het Oranjetipje kan terecht op de site van de VVE WG Dagvlinders. Het Oranjetipje is een soort die graag rondtrekt en de mannetjes vallen zeer goed op met hun oranje tippen in de voorvleugel. Zij volgen vooral corridors in het landschap (houtkanten, bosranden, bomenrijen) op zoek naar een wijfje. De wijfjes zijn moeilijker te vinden wegens het ontbreken van de oranje tippen in de voorvleugel. Een witje dat je wat verderop ziet vliegen kan dus zowel een wijfje Oranjetipje zijn, een Klein koolwitje of Klein geaderd witje. Je kan zelfs de vergissing maken met het Groot koolwitje. Op zeker spelen is een must voor de resultaten van ons project. En vliegen zullen ze zeker beginnen doen met het komende warme weer. Probeer ook zoveel mogelijk foto's te nemen om uw waarneming te staven.

Waar zoeken ?

Kaart verspreiding Oranjetipje. Rode bollen zijn waarnemingen van 2009 t.e.m. 2014. Groene bollen zijn nieuwe vindplaatsen in 2014. (bron: Project dagvlinders Durme- en Scheldegebied).

Ondanks reeds intense zoektochten de voorbije jaren zijn er toch nog steeds zones in ons projectgebied die Oranjetip-loos zijn. M.a.w. er is geen rode bol te bespeuren. We weten echter niet of dit te wijten is aan het niet voorkomen of het niet- of slecht onderzochte kilometerhokken zijn. Vandaar onze oproep om die zones aan te doen opdat we betere verspreidingsgegevens krijgen van het Oranjetipje. Vooral de streken met de groene omcirkeling zijn niet of nauwelijks onderzocht. Het betreft zones ten N.O. van St-Niklaas, omstreken van Buggenhout in het Z.O., de streek westelijk rond Beervelde, en centraal rond Zele. Laat jullie gaan! Wij appreciëren dit enorm!

Biotopen, favoriete waardplanten en corridors van het Oranjetipje.

Foto bovenaan links: Biotoop van het Oranjetipje. Bovenaan rechts: Judaspenning. Onderaan links: Pinksterbloem en onderaan rechts: Look-zonder-look. De 3 favoriete waardplanten van het Oranjetipje. (Foto's Jurgen Couckuyt).

Het Oranjetipje komt vooral voor in vochtige biotopen waar veel nectaraanbod is en veel waardplanten in de buurt staan. Bovendien moeten deze waardplanten in de nabijheid van randen staan zoals bosranden, houtkanten en struwelen. De rupsen gaan verpoppen in deze randen. De mannetje en wijfjes gaan dus steeds op zoek naar elkaar via deze randen wat in het jargon als corridors (een natuurlijke verbinding tussen 2 biotopen) wordt bestempeld. Dit is meteen ook het grote probleem voor het Oranjetipje! Deze corridors zijn bijna allemaal verdwenen in het agrarische en verstedelijkte landschap. Het Oranjetipje zal dus zelden over een akker vliegen maar steeds via de randen, op voorwaarde dat deze herkenbaar is als een natuurlijke rand voor de dagvlinder. En als er al eens een houtkant tussen de akkers ligt, loopt deze meestal dood en zie je het Oranjetipje weerkeren op zoek naar een geschikt vervolg van deze corridor. Meestal zonder succes. Er zijn dus veel geschikte biotopen die bijna niet of totaal niet bereikbaar zijn voor Oranjetipjes.

Dagvlinder weetjes.

Foto Klein koolwitje, 7 april 2015, Kalkense meersen. Zekerheid verkrijgen over een vliegend witje? Een vlindernet brengt soelaas (Jurgen Couckuyt).

Naarmate de dagen warmer worden zie je ook dat de Dagpauwoog het begint over te nemen van o.a. Kleine vos en de Citroenvlinder. Er worden nu al meer Dagpauwogen gezien dan van de andere 2 overwinteraars. Hopelijk betaalt de Kleine vos niet het gelag van het te vroeg uitkomen vorige maand terwijl er weinig nectar voorhanden was. Positief is dan wel dat er al wijfjes op frisse jonge Brandnetel zijn gezien wat hopelijk leidt tot ei-afzet.
Daartussen vliegen ook al heel wat exemplaren van Atalanta. Deze trekvlinder kan al overwinteren in onze contreien en het is dus niet verwonderlijk dat deze al op 16 januari werd waargenomen in Laarne Kalken door Michel Van Malderen. Er vlogen die dag heel wat Atalanta's rond maar Michel was iedereen te snel af! Dikke duim Michel!
Het eerste Boomblauwtje in het projectgebied werd waargenomen door Jan Van den Heuvel in de omgeving van Zele. Proficiat Jan!
Het eerste vliegende Klein geaderd witje werd door Ward De Moor gespot in Kalken.
And last but not least: Het eerste mannetje Oranjetipje werd gespot door Patriek Casierin Wetteren. Doe zo voort jongens!

Komende activiteiten.

Zaterdag 30 mei
Vlinderwandeling Hamme